Sơ cứu huyết áp cao – kiến thức cơ bản cứu người bệnh thoát khỏi tử thần

BTV
Th 3 06/06/2023

Bạn sẽ làm gì khi trước mắt đang có một ông cụ hoặc bà lão sắp ngất đi chỉ vì huyết áp đột ngột tăng cao nhưng xung quanh chỉ có duy nhất một mình bạn? Trong tình huống này, bạn phải giúp họ. Nhưng bạn đã có kiến thức về sơ cứu huyết áp cao chưa?

Chúng ta thường chủ quan vào khoa học hiện đai, mọi thứ đều có sẵn như máy móc, y học, dụng cụ y tế… Vì thế, khi xảy ra các tình huống khẩn cấp, bản thân lại luống cuống không biết xử lý thế nào. Do vậy, ngày hôm nay chúng ta cùng nhau học sơ cứu huyết áp cao để tăng thêm kiến thức mới cho mình, đồng thời đó cũng là một cách đề phòng cho chính gia đình và cộng đồng xung quanh.

Tăng huyết áp đột ngột ở nơi công cộng

Khi gặp phải tình huống này, chúng ta nên làm gì?

Trước khi biết cách sơ cứu huyết áp cao, chúng ta cần hiểu đúng hai khái niệm: Bệnh huyết áp cao và Tình huống tăng huyết áp đột ngột.

Bệnh huyết áp cao là khi huyết áp vượt mức 140/90 mmHg. Còn tăng huyết áp đột ngột là tình trạng các chỉ số huyết áp tăng cao bất thường, tăng một cách nhanh chóng khiến người bệnh không kịp trở tay. Bình thường, huyết áp của người trưởng thành có sức khỏe tốt sẽ ở mức 120/80mmHg. Tăng huyết áp đột ngột là tình huống huyết áp đột nhiên tăng rất cao, chỉ số huyết áp lên nhanh, có thể lên 200mmHg, trên 200mmHg, kèm theo các triệu chứng như đau đầu dữ dội, choáng váng, tim đập nhanh, khó thở, thậm chí là ngất tại chỗ.

Biểu hiện của tăng huyết áp đột ngột

Cách xử lý huyết áp cao do bệnh lý

Để sơ cứu huyết áp cao do bệnh lý, người bệnh có thể chọn thực hiện một trong những cách sau:

Bài Tập Thở Buteyko

Bài tập thở Buteyko của Tiến sĩ Konstantin Buteyko - một bác sỹ người Ukraina. Phát hiện ra rằng ông có thể giảm huyết áp cao tại nhà bằng cách ổn định hơi thở. Bằng cách hít thở đúng cách, ông đã chữa khỏi thành công chứng bệnh cao huyết áp của mình.

Một trong những lưu ý quan trọng khi thở để điều chỉnh huyết áp là bạn phải thở bằng mũi chứ không phải bằng miệng.

  • Hít một hơi nhỏ vào mũi và thở ra.
  • Tiếp tục hít vào, giữ hơi thở trong mũi 05 giây sau đó thở ra từ từ.
  • Thở bình thường 10 giây tiếp theo.
  • Đặt một tay lên ngực, tay còn lại để trên bụng. Bụng chuyển động nhẹ với mỗi nhịp thở vào ra, phần dưới ngực và bụng sẽ chứa nhiều hơi hơn trong khi ngực không được cử động.
  • Mím môi nhẹ và hít thở qua mũi. Tập trung mọi sự chú ý của bạn, không khí lạnh đi vào mũi và hơi thở ấm cũng đi ra bằng mũi.
  • Từ từ giảm tiếng động của mỗi hơi thở, cho đến khi mà bạn cảm thấy gần như mình không thở được nữa (cảm giác như hơi thở nhẹ bẫng vào thời điểm này).
  • Lặp lại chuỗi hít thở trên

Uống thuốc tây

Người bị cao huyết áp thông thường cũng có thể chọn phương án uống thuốc tây. Nên đọc kỹ tất cả tác dụng phụ của thuốc tây trước khi uống hoặc để đảm bảo an toàn, cần đến ngay với cơ sở y tế gần nhất để khám điều trị.

Sử dụng các loại thảo dược

Khi bị huyết áp cao đã xác nhận bệnh lý thì người bệnh có thể uống các loại thảo dược giúp hỗ trợ giảm huyết áp như: nước dừa, giảo cổ lam, nước ép cần tây… để cải thiện bệnh mà không gây các triệu chứng tăng huyết áp đột ngột.

Đo huyết áp thường xuyên mỗi ngày 02 lần

Đo huyết áp mỗi ngày bằng máy đo huyết áp là cách chính xác nhất để biết chỉ số này tăng hoặc giảm. Phương pháp này là cũng giúp người bệnh an tâm hơn khi ra đường mà không lo ngại.

Đo huyết áp bằng máy mỗi ngày để kiểm tra chỉ số tăng giảm của huyết áp

Cách sơ cứu huyết áp cao khi tăng đột ngột (*)

Dưới đây là cách sơ cứu huyết áp cao tại nhà trong ba trường hợp thường gặp:

Trường hợp 1: Người bệnh có dấu hiệu nhẹ, còn tỉnh táo

Người bệnh đang làm việc thì cảm thấy chóng mặt, không đứng vững nhưng vẫn còn tỉnh táo và có thể nói được. Đây là triệu trứng phổ biến của người cao huyết áp mãn tính mà nhiều người còn xem nhẹ.

  • Cách xử lý:

Bác sĩ Vũ Đình Hưng, trưởng khoa Cấp cứu của Bệnh viện Tim Hà Nội cho biết: “Ở tình huống này, cần cho bệnh nhân nằm giường nghỉ ngơi, đo huyết áp cho bệnh nhân, rồi gọi điện cho bác sĩ để được tư vấn dùng thuốc.”

Trường hợp 2: Người bệnh bị bất tỉnh

Người bệnh có biểu hiện nặng hơn của cao huyết áp như tối tăm mặt mày, dẫn đến đột quỵ tại chỗ.

  • Cách xử lý:

Không nên lay gọi bệnh nhân, vì lay gọi và di chuyển bệnh nhân sẽ làm nguy cơ tăng huyết áp càng nhanh và nguy cơ đột quỵ dễ xảy ra.

Nên cho bệnh nhân nằm tại chỗ, kê đầu cao 30 độ và đặt bệnh nhân nằm nghiêng để tránh hiện tượng nôn trào ngược.

Trường hợp 3: Người bệnh bị nhồi máu cơ tim, khó thở

Bệnh nhân bị tăng huyết áp đột ngột có thể dẫn đến tình trạng suy tim cấp, đau tức ngực, khó thở, bị ngã.

  • Cách xử lý:

Với bệnh nhân đột quỵ nhồi máu cơ tim thì không nên xoa bóp ngực hoặc nắn bóp chân tay, mà nên cho bệnh nhân nằm yên tĩnh, nghỉ ngơi và gọi cấp cứu để chuyển bệnh nhân đến bệnh viện chuyên khoa tim mạch gần nhất.

Để sơ cứu huyết áp cao một cách an toàn nói chung, cần lưu ý những vấn đề sau:

  • Kiểm tra huyết áp của bệnh nhân liên tục.
  • Đặt bệnh nhân ở tư thế nằm nghỉ, mở cửa thông thoáng không khí.
  • Kê đầu cho bệnh nhân cao khoảng 30 độ, nới lỏng quần áo.
  • Trường hợp bệnh nhân bị đột quỵ, cần đưa bệnh nhân đi cấp cứu ngay bằng xe chuyên dụng để đảm bảo bệnh nhân di chuyển an toàn.

Sơ cứu huyết áp cao

Đối với huyết áp cao, khi biết rõ mình có bệnh, thì yêu cầu người bệnh phải luôn phòng ngừa, sử dụng thuốc điều trị và thay đổi chế độ ăn uống mỗi ngày, không để tình huống nguy hiểm xảy ra cho bản thân. Tuy nhiên, không ai lường trước được nếu huyết áp đột nhiên biến chứng tăng cao, nhanh chóng và không thể kiểm soát. Những lúc như thế, các bước tiến hành sơ cứu huyết áp cao là điều cần thiết phải được áp dụng ngay lúc này. Chính vì vậy, để xử lý được trong tình trạng có người xung quanh bỗng dưng phát bệnh, mọi người nên tập cho mình thói quen học thêm kiến thức y khoa, đồng thời tăng cường rèn luyện sức khỏe mỗi ngày. Nhận thức tốt về sức khỏe chính là đem lại niềm vui, lợi ích chung cho chính mình và toàn xã hội.

 

Nguồn tham khảo (*): https://vtv.vn/suc-khoe/cach-so-cuu-tai-nha-trong-3-tinh-huong-tang-huyet-ap-20180211070650814.htm