Hội chứng suy hô hấp và những điều bạn cần phải biết
BTV
Th 5 09/02/2023
Suy hô hấp là căn bệnh nguy hiểm và rất phổ biến trong thời gian gần đây. Không chỉ người già, người trẻ và ngay cả trẻ em trong độ tuổi nhỏ nhất cũng phải chú ý và đề phòng căn bệnh quái ác này. Vậy làm sao để đề phòng? Đâu là giải pháp phù hợp?
Trong những ngày qua, báo đài liên tục điểm tin về suy hô hấp. Điển hình nhất còn có nhiều nạn nhân đột tử cũng chỉ vì căn bệnh này. Nguyên nhân từ đâu và triệu chứng nhận biết như thế nào? Mời các bạn cùng Yuwell Việt Nam tìm hiểu nhé.
Suy hô hấp là bệnh phổ biến nhất hiện nay
Suy hô hấp là gì (1)?
Suy hô hấp (hội chứng suy phổi) nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến thiếu oxy trầm trọng, ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn, gây ra các tổn thương ở não, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.
Suy hô hấp (tiếng Anh là Respiratory Failure) là tình trạng phổi không nhận đủ lượng oxy, hoặc sự tích tụ quá nhiều carbon dioxide làm hỏng các cơ quan trong cơ thể. Tình trạng này làm suy giảm oxy máu động mạch, kết quả làm chậm quá trình phân phối oxy đến các mô.
Hội chứng này được chia ra làm 2 loại cấp tính và mãn tính. Thông thường khi nhắc tới tình trạng suy phổi này, tức là người ta muốn nhắc tới tình trạng cấp tính. Về mặt thực hành, suy hô hấp được định nghĩa bởi PaO2 (áp lực riêng khí oxy trong động mạch) < 60mmHg và/hoặc PaCO2 (áp lực riêng khí carbon dioxide trong động mạch) > 50mmHg.
Nguyên nhân gây nên hội chứng suy hô hấp
Các tình trạng ảnh hưởng đến hô hấp của bạn có thể gây suy hô hấp. Những tình trạng này có thể ảnh hưởng đến cơ, dây thần kinh, xương hoặc các mô hỗ trợ hô hấp, hoặc có thể ảnh hưởng trực tiếp đến phổi. Những tình trạng này bao gồm:
- Các bệnh ảnh hưởng đến phổi chẳng hạn như COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), xơ nang, viêm phổi, thuyên tắc phổi và COVID-19.
- Các tình trạng ảnh hưởng đến các dây thần kinh và cơ kiểm soát hô hấp, chẳng hạn như bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS), chứng loạn dưỡng cơ, chấn thương tủy sống và đột quỵ.
- Các vấn đề với cột sống, chẳng hạn như cong vẹo cột sống (một đường cong ở cột sống). Chúng có thể ảnh hưởng đến xương và cơ được sử dụng để thở.
- Tổn thương các mô và xương sườn xung quanh phổi. Một chấn thương ở ngực có thể gây ra tổn thương này.
- Sử dụng quá liều ma túy hoặc rượu.
- Các chấn thương do hít phải các chất độc hại, chẳng hạn như hít phải khói (từ đám cháy), hóa chất hoặc khói độc hại.
Suy hô hấp xảy ra đối với những người mắc phải COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), xơ nang, viêm phổi, thuyên tắc phổi và COVID-19
Các đối tượng có khả năng bị hội chứng suy hô hấp
Suy hô hấp thường là biến chứng của tình trạng khác. Những đối tượng có nhiều khả năng bị bệnh bao gồm:
- Người lớn trên 65 tuổi
- Hút thuốc lá
- Bị bệnh phổi mãn tính
- Có lịch sử nghiện rượu.
Bệnh suy hô hấp có thể là tình trạng nghiêm trọng hơn đối với những người:
- Bị sốc với chất độc
- Lớn tuổi
- Có suy gan
- Có tiền sử nghiện rượu.
Tuy nhiên hiện nay, sau đại dịch Covid – 19, bất kỳ đối tượng nào cũng sẽ dễ bị ảnh hưởng nhiều về các chức năng phổi, do đó việc thăm khám định kỳ là điều nên làm với tất cả chúng ta.
Một số triệu chứng điển hình của suy hô hấp (2)
GS.TS.BS Ngô Quý Châu cho biết, triệu chứng của suy phổi sẽ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh; nồng độ oxy, carbon dioxide trong máu và quá trình tiến triển bệnh. Người bệnh có thể gặp các dấu hiệu bệnh ban đầu như khó thở hoặc thở nhanh, tình trạng sẽ trở nên tồi tệ hơn, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Trường hợp do thiếu oxy, người bệnh có thể gặp các triệu chứng:
- Cơ thể mệt mỏi, gặp khó khăn trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như mặc quần áo, lên xuống cầu thang…
- Khó thở, luôn có cảm giác thiếu không khí để hít thở;
- Luôn trong trạng thái buồn ngủ;
- Ngón tay, ngón chân và môi xanh xao, nhợt nhạt.
Khi nồng độ carbon dioxide trong máu tăng cao, người bệnh có thể có các triệu chứng:
- Nhìn mờ, thị lực giảm sút;
- Đau đầu, lú lẫn;
- Nhịp tim nhanh, thở nhanh.
Một số người bệnh có thể gặp triệu chứng của thiếu oxy và dư thừa carbon dioxide tăng cao cùng lúc.
Trẻ sơ sinh bị suy giảm các chức năng của phổi có thể có các triệu chứng như thở nhanh, da và môi trẻ xanh xao và có hiện tượng kéo cơ ở giữa các xương sườn khi thở.